پرسش و پاسخ درباره پوست و بیماری های آن

پوست تمام سطح بدن راپوشانیده وبزرگترین ارگان بدن محسوب می گردد.سطح پوششی پوست دربزرگسالان بطورمتوسط2مترمربع ووزن آن درحدود3كیلوگرم است.پوست انسان دارای ساختمان پیچیده ای بوده وازدولایه اپیدرم درسطح پوست ودرم درعمق آن تشکیل شده است.پوست30درصدتمام خون جاری دربدن رادریافت می كند. پوست درحالت عادی بخودی خودتوانایی ترمیم داشته وتقریباً بطوركامل دربرابرآب غیرقابل نفوذاست.پوست علاوه برآنکه یک عامل مکانیکی درمقابل نفوذموادشیمیایی وفیزیکی می باشددارای وظایف متعدددیگری بوده مانندکمک به تنظیم درجه حرارت بدن،دفع موادسمی ومازادبدن ازطریق ترشح عرق،جذب اشعه خطرناک نورآفتاب(اشعه ماوراءبنفش)وغیره. باتوجه به قابل دیدبودن پوست معمولاً وضعیت ظاهری آن اهمیت زیادی برای شخص دارد.درباب اهمیت پوست همین یك مثال كافی است كه بگوئیم معمولاً سن افرادراازروی مشخصات پوست آنهاحدس می زنند.به همین دلایل افرادوبخصوص خانم ها اهمیت زیادی برای پوست خودقائل هستندوحاضرندهركاری بكنند تا پوستی شفاف وزیباداشته باشند.

چهارعامل مختلف برروی پوست انسان تأثیرگذارهستندکه عبارتنداز: 1)عامل وراثت که غیرقابل تغییراست. 2)عوامل محیطی ماننددرجه حرارت محیط،میزان نورآفتاب(که مهمترین فاکتورقابل پیشگیری محیطی است)،نوع تغذیه،رفتارهای فردی واجتماعی شخص،بیماری های داخلی وپوستی وده هاعامل متنوع دیگر. 3)سن که درآن دخالتی نمی توان کرد. 4)مراقبت(صحیح)ازپوست

پوست ازدولایه تشکیل شده است: 1)لایه خارجی یااپیدرم که درسطح پوست قرارداشته و وظیفه آن جلوگیری ازهدررفتن مایعات بدن بوده وهمچنین آن راازصدمات خارجی مصون نگه می دارد.درقسمت تحتانی لایه خارجی چندین لایه فشرده ازسلول های زنده وجوددارند.سلول های زنده فوق بتدریج که به سمت بالا(سطح پوست)حرکت می کنندحیات خودراازدست داده وتبدیل به سلول های شاخی می شوندونهایتاًازسطح پوست دفع می گردند.سلول های رنگدانه سازپوست نیزدرلایه اپیدرم قرارداشته ورنگ پوست انسان وابسته به تشکیل رنگدانه ای بنام ملانین است که توسط این سلول هاساخته می شود. 2)لایه داخلی یادرم که درزیراپیدرم قرارداشته و وظیفه آن تغذیه پوست بوده وهمچنین اعصاب وارگان های حسی،غددچربی،غددعرق وساختمان های مربوط به سیستم دفاعی پوست درآن قراردارند.هرگونه صدمه به این لایه موجب خراش وآسیب دائمی پوست می گردد.

پوست انسان راازنظرمیزان چربی ورطوبت آن به چهارنوع تقسیم کرده اند: 1)پوست خشک:دراین حالت بدلیل کاهش ترشح غددچربی پوست ویاازدست رفتن رطوبت آن شخص دارای پوستی خشک،نازک وحساس،صاف وکشیده می باشدکه بآسانی پوسته پوسته می گردد.خشکی پوست درپوست های روشن بیشترمشاهده می گردد.علل بروزخشکی پوست عبارتنداز:ژنتیک،پیری،عدم مصرف میوه وسبزیجات تازه دررژیم غذایی،لوازم آرایشی نامناسب باپوست فرد،شستشوی مکررباصابون وپاک کننده ها،قرارگرفتن درمعرض سرماوگرمای شدیدونورآفتاب زیاد.مرطوب کردن پوست خشک بااستفاده ازفرآورده های مرطوب کننده وچرب کننده به دفعات درطول روزمفیداست.برای شستشوی پوست خشک بایستی ازصابون گلیسرینه ویاپاک کننده های غیرصابونی استفاده کردودفعات استفاده ازآنهاهم بایستی حدالامکان کم باشد. 2)پوست چرب:دراین حالت میزان ترشح غددچربی پوست بالاترازحدنرمال است.پوست های چرب کمتردچارچین وچروک شده ودرعوض ابتلا به آکنه(جوش غرورجوانی)درآنهابالاتراست.پوست چرب درافراددارای پوست تیره بیشترمشاهده می گردد.شرایط آب وهوایی،درجه حرارت محیط ومیزان استرس وهیجانات شخص درمیزان ترشح غددچربی تأثیردارند.بهترین راه تمیزکردن پوست های چرب استفاده مرتب ازآب وصابون است. 3)پوست معمولی:پوستی است که میزان رطوبت وترشح چربی آن درحدنرمال است.این نوع پوست کمتردیده شده وباگذشت زمان تمایل به خشک شدن دارد.پوست معمولی مراقبت مخصوصی نمی خواهدوفقط بایستی ازصابون خوب استفاده شده وگهگاه مرطوب کننده نیزمصرف کرد. 4)پوست مختلط:دراین حالت صورت فرددربرخی نواحی مثل چانه،پیشانی وبینی چرب ودرسایرنواحی مثل گونه هاودورچشم خشک است.

رنگ پوست بدلیل تشکیل رنگدانه ای بنام ملانین توسط سلول های رنگدانه سازموجوددرلایه خارجی پوست(اپیدرم)است. نکته جالب این است که تعداداین رنگدانه هادرپوست های تیره وروشن یکسان بوده واختلاف رنگ پوست های مختلف بدلیل مدل های گوناگون بسته بندی(چیدمان)این رنگدانه هادرپوست می باشد.پوست تیره معمولاً چرب ترازپوست روشن است.هرچقدرپوست تیره ترباشدمیزان نفوذپذیری واثرسوءآفتاب درآن کمتربوده ولذادرنواحی گرم وآفتابی پوست افرادتیره است وبالعکس. میزان ابتلابه سرطان های پوست درپوست های روشن چندین برابرپوست های تیره است.همچنین چین وچروک وتغییرات ناشی ازکهولت سن نیزدرپوست های روشن بیشترمشاهده می گردد.

برای داشتن پوستی سالم وشاداب به نکات کلی زیرتوجه شود: رژیم غذایی مناسب واستفاده ازآب فراوان،هوای تازه وسالم،ورزش وفعالیت بدنی،خواب کافی وراحت،پرهیزازاسترس وناراحتی های عصبی،پرهیزازآفتاب واستفاده منظم ازفرآورده های ضدآفتاب،پرهیزازبادوسرمای شدید،عدم استفاده زیادازموادغذائی چرب وقندی ونوشیدنی های محرک مثل چای وقهوه پررنگ،پرهیزازاستعمال دخانیات ومشروبات الکلی،پرهیزازکم وزیادکردن ناگهانی وشدیدوزن.

حمام کردن می تواندباآب گرم(حدود 40 درجه)،آب نیم گرم(حدود 30 درجه)ویاآب سرد(حدود 20 درجه)باشد.درموردحمام آب گرم بایستی باین نکته توجه شودکه بیشتراز 20 دقیقه حمام کردن طول نکشد.حمام آب گرم برای رفع خستگی وگرفتگی عضلانی مفیدبوده وقبل ازخواب توصیه می گردد.حمام آب نیم گرم برای آرامش اعصاب واحساس سلامتی بسیارخوب بوده وقبل ازانجام کارهای بدنی ویافکری شدید(مانندمطالعه طولانی مدت)توصیه می شود.حمام آب سردبرای رفع خواب آلودگی واحساس کسالت صبحگاهی مناسب است وبهترین زمان آن قبل ازصرف صبحانه می باشد.

داروهای تجویزشده بایستی منظم وطبق دستورمتخصص پوست استفاده شده ومراجعات به پزشک مطابق برنامه باشد.غالباًبیماران به محض اندكی بهبودی ازمصرف داروهاخودداری كرده یااینكه داروهارابصورت نامنظم بكارمی برند.این كاربسیارغلط می باشد.بدون دستورمتخصص پوست هیچگاه درمان خودراتغییرندهیدیاقطع نكنید.ازدرمان های كوتاه مدت باداروهای مختلف خودداری كنید.ازبكاربردن نصایح درمانی دیگران جداًپرهیزنمائید.به پزشك خوداعتمادكرده ومشكلات درمانی خودرافقط باایشان(نه باافرادخانواده،كوچه ومحله)درمیان بگذارید.برای درمان صحیح منحصراًبه متخصص پوست مراجعه نموده ولطفاً توجه داشته باشیدكه فقط متخصص پوست دارای تخصص وتبحركافی دردرمان بیماری شمامی باشد.متذكرمی شویم كه درصورت درمان صحیح وپیروی دقیق ازدستورات داروئی تعدادزیادی ازبیماران بهبودپیدامی کنند .

نورآفتاب موجب تشکیل ویتامین D درپوست انسان شده وهمچنین اثرتسکین دهنده برروی برخی بیماری های پوستی دارد.ازطرف دیگراشعه ماوراءبنفش موجوددرنورآفتاب موجب بروزتغییرات پوست به مرورزمان می گرددشامل پیری پوست،ایجادچین وچروک درپوست،زبروچرمی شدن پوست،ایجادلکه های رنگی درپوست،بروزضایعات پیش سرطانی وسپس سرطان های پوست. پرهیزازبرخوردزیادبانورآفتاب برای همه سنین و در همه فصول سال لازم وضروری است.استفاده ازعوامل محافظت کننده مثل لباس آستین بلند،دستکش،کلاه لبه داروچترنیزحایزاهمیت است. نکته مهم استفاده مرتب ازفرآورده های ضدآفتاب باعیارحفاظتی(SPF)حداقل 15 درطول روز(هر4-3ساعت یکبار)است.

عرق توسط غددعرق موجوددرپوست ترشح می گردد.عرق یک ماده آبکی وبدون بواست که بدن ازطریق آن مقداری ازسموم رانیزدفع می نماید.وقتیکه عرق برروی پوست قرارگرفت،تحت تأثیرباکتری های سطح پوست بودارمی شود.ترشح عرق تحت اثرعوامل ومشکلات هورمونی،اختلالات هیجانی مانندترس ودرد،تحریکات جنسی،یائسگی،برخی داروهاوفعالیت بدنی تغییرمی کند. راهی برای کاهش ترشح عرق درشرایط عادی وجودنداردمگراینکه ازدیادترشح عرق بدلیل بیماری باشدکه درآن صورت کنترول آن بیماری موجب کاهش ترشح عرق نیزمی گردد.برای کاهش بوی عرق بدن بایستی به نظافت شخصی توجه بیشتری نمودونیزازترکیبات ضدعفونی کننده موضعی به تناوب استفاده کرد.

اگزمای دست یکی ازشایعترین مشکلات پوستی(بخصوص درخانم ها)بوده ومعمولاً دارای زمینه ارثی می باشدبدین معنی که قابل سرایت نبوده وبصورت ژنتیکی منتقل می گردد.این بیماری معمولاً همیشه همراه فردمی باشدولی این مطلب نبایستی باعث دلسردی وی وعدم مراجعه به متخصص پوست شودزیراباتدابیردرمانی صحیح وهمكاری بیماراكثراًعلائم اگزما تخفیف كلی یافته وفرداحساس آسودگی می نماید.علائم اگزمای دست عبارتنداز:قرمزوپوسته پوسته شدن کف دست،خارش والتهاب پوست،نقاط تحریکی وبعضاً عفونت خفیف ویاشدیدپوست.علائم بیماری درصورت تماس باآب وموادشوینده بدترشده ودرصورت عدم استفاده ازاین موادبهترمی گردند.

آكنه یكی ازشایعترین بیماریهای پوستی است كه پزشكان باآن مواجه گشته ودراكثرمواردبادرمان صحیح توسط پزشك بهبودپیدامی كند.می توان گفت تقریباً همه افراددرسن 12 تا 17 سالگی حداقل یكبارضایعه آكنه را تجربه كرده اند.هشتاددرصد مواردآكنه دردوران نوجوانی (13-10 سالگی) شروع شده،معمولاً 10-5 سال طول كشیده واكثراً درحدود25سالگی خاتمه می یابد.درمواردی آكنه درسن بزرگسالگی شروع شده(ویااینكه پس ازبهبودی درسن نوجوانی،دراین سنین عودمجددمی نماید)وگاهی هم این بیماری درچندهفته اول زندگی(بدلیل وجودهورمون های مادری )ویادرسن 9-8 سالگی بروز می نماید. معمولاً حداكثرشدت وشیوع آكنه درخانم ها14 الی17 سالگی ودرآقایان16 الی19 سالگی است یعنی این بیماری درخانم ها نسبت به آقایان درسنین پائین تری شروع شده كه دلیل آن آغاززودتربلوغ درجنس مؤنث می باشد.بطوركلی دردخترانی كه آكنه باشروع زودرس دارند،احتمال اینكه درآینده به نوع شدیدآكنه مبتلا شوندبیشترمی باشد.بدلایل ناشناخته آكنه درخانم ها تداوم بیشتری داردبطوریكه درسن40 سالگی5 درصدخانم ها(ولی فقط1 درصدآقایان)هنوزهم دارای آكنه هستند.درمقابل شیوع آکنه شدیددرجنس مؤنث كمترمی باشد.در 40 درصد افرادی كه آكنه دارند بیماری آنقدرشدید است كه نیازبه درمان پیدامی كند.تخمین مدت زمانی كه این بیماری ممكن است درهرفردطول بكشدامكان ناپذیراست.آكنه بطورخودبخود شدت وضعف پیدا كرده وبعضاًهیچ توجیهی برای این تغییرات وجودندارد.

ملاسما عبارتست ازتغییرات رنگدانه ای برنگ قهوه ای(کمرنگ تاپررنگ)درصورت خانم هاکه اکثراً درجریان حاملگی رخ می دهدالبته گاهی این ضایعات بدنبال مصرف قرص های ضدبارداری،کورتون ها،داروهای اعصاب وداروهای دیگررخ داده ودرمواردی هم علت خاصی ندارد.ملاسمادرخانم های باپوست تیره شایع تراست ودرصورت تابش زیاداشعه آفتاب نیزبیشتررخ می دهد. پرهیزازآفتاب،استفاده منظم ازفرآورده های ضدآفتاب،استفاده ازترکیبات حاوی هیدروکینون،تره تینوین،کوجیک اسیدوآلفاهیدروکسی اسید(AHA)دررفع این ضایعات مفیدهستند.

1)سن:باافزایش سن ازمیزان بافت چربی زیرجلدی كاسته شده ولذاچروك هاوخطوط ظریف درپوست پیدامی شود.2)ارث:برخی افرادزودترازسن خوددچارچین وچروك می گردند.3)اشعه آفتاب:این عامل قابل جلوگیری ودرحقیقت مهمترین فاكتورقابل پیشگیری درپیدایش چین وچروكهای صورت می باشد.محافظت ازپوست دربرابرسرماوبادنیزعامل مهمی درپیشگیری ازبروزچروک صورت می باشد.4)اثرنیروی جاذبه5)انقباض عضلات:نقاطی ازصورت كه انقباض عضلانی درآنهابیشتراست(مثل دوردهان،دورچشم وپیشانی)چین وچروك بیشتری پیدامی كنند.دركسانیكه بهردلیل بطورمرتب ازعضلات صورت خوداستفاده می كنند(مثل اخم كردن مكرریاچین انداختن به پیشانی ویاخندیدن زیاد)خطوطی عمودبرجهت كشش عضلانی تشكیل می گردند.درابتدااین خطوط فقط درهنگام انقباض عضله ظاهروپس ازرفع انقباض ازبین می روندولی باتكراراین عمل،خطوط دائمی می شوند.خطوطی كه بااین مكانیسم درصورت بوجودمی آیندعبارتنداز:خط اخم بین ابروها،خطوط عرضی پیشانی وخطوط قسمت خارجی چشم ها.این دسته ازخطوط صورت پاسخ درمانی بسیارخوبی به تزریق آمپول بوتوکس(دیس پورت)می دهند.6)وضعیت هورمونی مثل یائسگی درخانم هاوتغییرات ناشی ازاختلالات هورمونی.7)رطوبت پوست:کاهش رطوبت پوست بهردلیل موجب افت خاصیت ارتجاعی پوست ولذاایجادچروك می شود.8)تنش های عصبی:درافرادعصبی بدلیل انقباض بیش ازحدعضلات چروك های عمیق درصورت ایجادمی شود.دیرخوابیدن نیزازجمله عوامل مؤثردربروزچروك است.9)زیاده روی درمصرف مشروبات الكلی،قهوه وچای پررنگ،موادچربی وموادقندی10)رژیم غذائی سخت وشدیدكه بدلیل ایجادتغییرات دربافت همبندوكاهش چربی زیرجلدی باعث بروزچروك صورت می گردد.11)كشیدن سیگار:درافرادسیگاری چروك های عمیق دراطراف چشم هابیشتردیده می شودولذاترك سیگاردررفع این ضایعات بسیارمؤثراست.

اگربه پوست ازنزدیك نگاه كنیم منافذكوچكی رادرآن میبینیم.هرمنفذ دهانه یك كانال است كه ازپائین متصل به یك غده چربی(به نام غده سباسه)است.همراه هرغده چربی یك تارموهم وجودداردكه ازهمان منفذكوچك بیرون می آید.تراكم غددسباسه درپوست صورت،قسمت بالای سینه وپشت بیشترازمناطق دیگربدن بوده و بالطبع منافذیادشده هم دراین نواحی بیشتربه چشم می خورند(بخصوص درصورت).درزمان بلوغ میزان هورمون های مردانه (آندروژن ها)مانندتستوسترون شدیداً افزایش پیدامی كند. دانشمندان دیرینه شناس معتقدندكه صدهاهزارسال پیش دراجداد انسان های امروزی،دخترها وپسرها درسنین 12 الی 13 سالگی مجبوربودندكه روی پای خودایستاده وموادغذائی ومحل زندگی اشان راخودتهیه نمایند.طبیعت باایجادیكسری تغییرات هورمونی وازهمه مهمترترشح هورمون تهاجم(یعنی هورمون مردانه بنام تستوسترون)دربدن دراین سن به فردكمك نمودتا بتواند بهترباشرایط محیطی تطابق پیداكند.منشأ تستوسترون درجنس مؤنث غده فوق كلیه،تخمدان ها وجفت(درزمان حاملگی)ودرآقایان غده فوق كلیه وبیضه هااست.بدلیل اثرتحریكی این هورمون(كه درهردوجنس مؤنث ومذكروجوددارند)پوست ضخیم ترشده،غددچربی پوست بزرگ شده وترشحات آنها بسیارافزایش می یابدواین یك فرآیندطبیعی است ولی دراشخاص مستعدآكنه،تحریك غددسباسه توسط تستوسترون بصورت بیش ازحداندازه وغیرنرمال انجام می پذیرد. بطورطبیعی سلول هایی كه درجداركانال گفته شده وجوددارند،پس ازپایان عمرطبیعی اشان مرده،بداخل كانال ریخته شده وهمراه باترشحات روغنی غده ازطریق منفذ كانال به بیرون دفع می گردند.درزمان بلوغ این ریزش طبیعی نیزتشدیدمی گردد.درافرادی كه استعدادآكنه دارنداین ریزش هم به مراتب زیادتربوده ودرضمن سلول های ریخته شده راحت تربهم می چسبند(نسبت به افرادیكه استعدادآكنه ندارند).مخلوط شدن قطعات سلولهای مرده فوق با ترشحات روغنی موجب تشكیل یك توده تقریباً متراكم شده كه باعث انسدادكانال می گردد.اگرانسداد وسیع باشدومنفذكانال هم مسدود شودضایعه ای بنام سرسفید بوجودمی آیدواگرمنفذ كانال همچنان بازبماندسرسیاه رخ می دهد. سپس میكروب های موجوددرپوست ازجمله یك باكتری خاص دراین توده رشدكرده وباترشح موادشیمیائی وسموم میكروبی موجب بروزضایعات التهابی آكنه می شود.باوجود همه این توضیحات علل دقیق شروع كننده وتداوم بخش آكنه درانسان بدرستی شناخته نشده اندوبدلیل تفاوت ذاتی انسان هابایكدیگرآن عاملی كه دریك فردموجب بروزآكنه می شودممكن است دردیگری باعث شروع همین ضایعات نشود.لازم به تذكراست كه زیادبودن تمایل جنسی ویاعدم فعالیت جنسی سبب آكنه نمی شوند.ازدواج كردن یانكردن ربطی به بهبودی آكنه ندارد.

اكثراًآكنه بصورت جوش های چركی،نقاط قرمزرنگ وحساس،سفتی وتورم موضعی پوست،برجستگی های پوستی وگاهی دانه های سرسیاه وسرسفید بروزمیكند.99درصدمواردآكنه درصورت دیده شده(البته معمولاً همزمان نقاط دیگرهم درگیرهستند)وپس ازآن پشت وقسمت بالای سینه ازنظرشیوع قراردارند.درسنین كمترآكنه عمدتاًدرصورت ودرسنین بالاتربیشتردرپشت دیده می شود(بخصوص درمردان).دانه های سرسیاه( Blackhead )وسرسفید( Whitehead )كه به آنها كومدون هم می گویند،نیزعمدتاً درجوان ها دیده می شوند .لازم به تذكراست كه رنگ سیاه این دانه ها بدلیل وجود ملانین(رنگدانه پوست)بوده وربطی به كثیفی وتجمع گردوغبارنداردلذاشستشوی مكررویاسائیدن پوست بالیف وغیره اثری نداشته ونباید بیمارسرخودآنهارا تخلیه كندزیرا بااین كارنه تنهاآنهارا بدتركرده بلكه موجب بروزلك یاحفره های زشت هم درمحل آنهامی گردد.بطوركلی دستكاری ضایعات درهمه حال توسط بیمارممنوع است.

پاك كننده مورداستفاده بیمارآكنه ای نبایستی محرك پوست بوده،مولدجوش نباشد،موجب بروزدانه های سرسیاه نشده وایجاد حساسیت وآلرژی ننماید.بیشتربیماران آكنه ای فكرمی كنندكه شستشوی شدید باآب وصابون وسائیدن پوست چند باردرروزمفیداست درصورتیكه اینكارفقط پوست را تحریك می كند.لازم به تذكراست كه چربی ظاهری پوست فقط ارزش زیبائی داشته وآنچه درایجادآكنه دخالت داردچربی داخل دهانه فولیكول مواست كه حتی باصابون های قوی وشستشوی زیادهم مرتفع نمی گردد.درضمن شستشوی زیادخودمیتواند تولیدآكنه نمایدویا ضایعات قبلی را بدتركند.درحقیقت هدف ازتمیزكردن پوست درآكنه این است كه پوسته ها،سلولهای مرده،عرق وچربیهای روی سطح پوست زدوده شده بدون اینكه پوست تحریك شده ویا بیش ازحدخشك گردد.توصیه می شودكه از موادپاك كننده ای استفاده شود كه PH آنهامشابه پوست(نسبتاً اسیدی)باشدودرضمن بتوان براحتی آنراازسطح پوست تمیز نمود. صابون های طبیعی(مثل صابون مراغه وغیره)راخیلی ها به خیال آنكه بدون ضرر هستند استفاده می كنند درحالیكه این مواد بشدت قلیایی بوده وپوست را بیش ازحدخشك می كنند ولذابه هیچ وجه توصیه نمی شوند.

پوست انسان ازلایه های متعددسلولی درست شده است.درحالت عادی این سلولهاظرف 30-20روزمراحل رشدخودراطی كرده وازسطح پوست به صورت سلولهای مرده به بیرون ریخته می شوند.درصورتیكه این روندبه شكل غیرعادی تسریع گردد،تعدادسلولهای مرده افزایش یافته وهمراه باچربی وترشحات دیگرپوست تشكیل شوره سررامی دهند.همراه باشوره اغلب خارش هم رخ داده ودرضمن اكثربیماران به انواع شامپوهاوداروهای خانگی روی می آورندوهمه این عوامل باعث تحریك پوست وبدترشدن اوضاع می گردد.

1)بلوغ:آكنه عمدتاً بیماری دوران بلوغ است ودلیل این امرافزایش ترشح غددچربی پوست درزمان بلوغ ونقش قطعی این غدددربروزآكنه می باشد(بدون وجودغددچربی درپوست ضایعات آكنه بوجود نمی آیند).البته اشكالی ازآكنه درزمان كودكی یاسنین دیگرهم ظهوركرده كه مورد بحث ما نمی باشند.وقتیكه آكنه برای اولین باردرسن بزرگسالگی دریك خانم رخ میدهدیااینكه آكنه نوجوانی وقبلاً خوب شده وی دوباره عود كندباید به فكر تغییرات هورمونی افتاده وهردرمانی را بادرنظرگرفتن جنبه هورمونی قضیه انجام دهیم.دراین موارد معمولاً اوج شدت آكنه درزمان عادت ماهیانه است. 2)چربی پوست:همانطوركه گفته شد یك پوست چرب برای وجود آكنه الزامی است وبیماران آكنه ای همیشه دارای افزایش ترشح چربی پوست(سبوم)هستند(صورت این افرادمعمولاً ازشدت چربی برق می زند).هرچقدرپوست چرب ترباشدآكنه شدیدتراست.البته لازم به تذكراست كه تركیب چربی پوست افرادآكنه ای بادیگران فرق می كندیعنی ممكن است فردی دارای پوست چرب بوده ولی چون تركیب پوستش طبیعی است مبتلا به به آكنه نشود.معمولاً بیماران آكنه ای شوره چرب هم درسردارند. 3)ارث:بدون شك بروزآكنه ارثی است.درصورتیكه پدریامادردارای آكنه باشندفرزندان آنهاهم باحتمال زیاددچارآكنه خواهندشد. شدت،محل وقوع ضایعات ونیززمان بهبود نسبی خودبخودی آنها نیزتاحدزیادی تحت تأثیراستعداد ذاتی فردمی باشند. 4)عوامل محیطی:ضایعات اغلب درتابستان هاودرمعرض باد بهترودرزمستان ها بدتر می شوند.برخورد باروغن ها(آشپزی ویاروغن های صنعتی)ونیزمشاغلی كه بارطوبت زیادسروكاردارند باعث آكنه می شوند.عرق كردن زیاد،ورزش شدیدوگرمای زیادآكنه را بدترونورآفتاب آنرا بهترمی كند(درمورداثرآفتاب برآكنه به بند 9 نكات درمانی توجه فرمائید). خنك نگه داشتن محیط سكونت وورزش های سبك مثل شنا كمك كننده هستند.فشارهای روانی موجب تشدید بیماری می گردند(ولی درپیدایش آن نقشی ندارند).این امربخصوص دردختران جوان مشاهده شده ونمونه آن بدترشدن ضایعات درزمان امتحانات است.درضمن اكثرافراددرپاسخ به استرس های عصبی جوش های خودرا كنده،آنهارافشارداده یا بهرحال دستكاری می كنندكه سهم بسزایی درتشدید بیماری دارد. 70 درصدخانم های آكنه ای دچارتشدید ضایعات 7-2 روزقبل ازعادت ماهیانه می شوند(درصورتیكه این مسئله خیلی شدید باشدگاهی لازم است كه بیماربرای كنترول آكنه قرص جلوگیری ازحاملگی مصرف نماید). کلیه موادآرایشی وبهداشتی چرب وروغن دارمی توانندآكنه رابدتركنند.البته استفاده ازموادآرایشی كه عبارت(برای پوست های چرب وجوشی)ویا (نان كومدوژنیك=Noncomedogenic )برروی آنهاذكرشده ونیزاستعمال پن كیك درحدمعقول بلامانع است.البته لازم به تذكراست كه درصورتیكه آکنه بیمارشدیدمی باشدبهتراست حتی ازمصرف این نوع موادآرایشی هم اجتناب گردد.بهتراست ازمصرف پمادهای چرب كننده مونیزپرهیزگردد. نکته دیگراینكه صرف گیاهی بودن یاازموادطبیعی درست شدن یك فرآورده آرایشی دلیل این نمی شودكه آن فرآورده برای مصرف بیمارآكنه ای ممانعتی نداشته باشد وحتماً بایستی ازنظرغیركومدوژن بودن تست شده واین موضوع روی آن ذكرشده باشد. 5)موادغذائی:اگرچه ثابت نشده است كه مواد غذائی درایجاد ضایعات مؤثرباشندولی درصورتیكه بیمارمی گوید مصرف ماده ی غذائی خاصی سبب تشدید بیماری میگردد بایستی ازآنها پرهیزنماید.بطوركلی استفاده ازعوامل ذیل اكثراً باعت تشدیدآكنه شده وبهتراست كه مورداستفاده قرارنگیرند: شكلات،شیرینی ها،موادغذائی چرب وزیادسرخ شده،تنقلات مثل تخمه-پفك-آجیل-آدامس وغیره ومصرف زیادادویه جات ونوشابه های گازدار.می توان گفت كه رژیم غذائی غربی(مثل پیتزا،چیپس،سس ها،تنقلات وساندویچ )نسبت به رژیم غذائی شرقی(مثل موادغذائی تازه،سبزیجات،میوه جات وماهی)بیشترموجب تشدید آكنه می شوند.

درماتیت سبوره یکی ازشایع ترین مشکلات پوستی است که انسان باآن مواجه می گردد.این ناراحتی بصورت التهاب وقرمزی پوست،شوره های چرب وخارش درنواحی خاصی ازبدن شامل پیشانی،کناره های بینی وچانه،ابروومژه رخ می دهد.گاهی نواحی دیگربدن مانندزیربغل،کشاله ران وپوست قفسه سینه هم مبتلامی گردند.شروع این عارضه معمولاً درحوالی بلوغ است.علت دقیق وقوع درماتیت سبوره مشخص نبوده ولی ژنتیک دررخدادآن حرف اول رامی زند.پوست وموی بیمارمعمولاً به شدت چرب بوده وبیماری بااسترس های عصبی وناراحتی های روانی تشدیدمی یابد. مصرف برخی داروهاازقبیل داروهای قلبی وداروهای ناراحتی معده موجب تشدیددرماتیت سبوره می شود.اصول کلی درمان عبارتنداز:رعایت بهداشت وشستشوی مرتب،استفاده ازترکیبات ضدقارچ بصورت موضعی وخوراکی،شامپوکتوکونازول وداروهای دیگرکه درهرحال درمان درازمدت است وبایستی حتماً تحت نظرمتخصص پوست انجام پذیرد.

خال(Nevus )دارای انواع واقسام می باشدولی چیزی كه درمیان عوام به عنوان خال معروف است دراصطلاح پزشكی به آن خال ملانوسیتی اكتسابی(Mole )گفته می شود.اینهاشایعترین فرم خال بوده ودراثرتكثیرسلول های رنگی پوست بوجودمی آیند.خال اغلب بصورت لكه یابرآمدگی نرم گوشتی قهوه ای كمرنگ تاسیاه گاهی دارای چندعددموتظاهرمی كند.خال بسیارشایع می باشدبطوریكه تخمین زده شده است هربزرگسال جوان بطورمتوسط20الی30عددخال دارد.تعدادخال هادراوایل زندگی كم بوده ولی دردوران بلوغ روبه ازدیاد گذاشته وسپس باافزایش سن كاهش می یابند.حاملگی ومصرف برخی داروهای هورمونی ازعوامل افزایش دهنده تعدادخال هامی باشند.

1)دفعات شستشوی دست وصورت رابه حداقل تقلیل داده وازصابون گلیسرین استفاده كنید.2)بعدازشستشوكرم نرم كننده یامرطوب كننده بزنید.ازهمین كرم درطول ساعات بیداری هم به دفعات استفاده شود.3)بهترین جنس لباس برای شمانخی خالص(كتان)است وبایستی ازپوشش های پشمی،نایلونی،پلاستیكی وكلاًموادمصنوعی استفاده نكنید.4)استفاده مداوم ازدستكش نخی بسیارمهم است وجهت كارهای شستشومثل لباس وظروف دستكش پلاستیكی روی دستكش نخی بپوشید.5)ازمصرف موادمعطر،اسپری های خوشبوكننده،لاك،موادآرایشی،فرآورده های مصنوعی ودخانیات خودداری كنید.6)دماورطوبت محل كارومنزل شمابایستی متعادل باشد.7)ازهرموقعیت ومكانی كه ذرات معلق درهواباشد،پرهیزكنید(عدم استفاده ازگیاهان گل دار،استفاده ازموكت كم پرزبجای قالی ،جاروبرقی بجای جاروی دستی وغیره).7)ازخوردن نوشیدنیهای حاوی رنگهای خوراكی وموادشیمیائی افزوده شده،قهوه،كاكائو،شكلات،تنقلات مثل پفك نمكی،سوسیس وكالباس،كنسروبخصوص كنسروهای مانده،سس،ادویه جات وفلفل پرهیز كنید.همجنین ازخوردن هرگونه ماده خوراكی كه بین آنهاوبیماری اتان رابطه ای احساس می كنید،خودداری نمائید.8)فشارهای روحی وروانی(خصوصاٌ افسردگی) تشدیدكننده اگزما هستند.12)ازخارانیدن موضع اكیداًخودداری كرده ودرعوض ازداروهای ضدخارش استفاده نمائید.

الف)داروهای موضعی بصورت كرم،پماد،لوسیون وغیره حاوی تره تینوین و اسیدهای میوه(شامل آلفاهیدروكسی اسید=AHA وبتاهیدروكسی اسید=BHA )برای رفع چین وچروك های صورت استفاده می شوند.نقش این موادبرداشتن لایه های سطحی پوست وكمك به ترمیم وبازسازی آن وبطورخلاصه جوان تركردن پوست است.ب)تزریق موادپركننده چین وچروك هامانندآمپول كلاژن(كه ازگاوتهیه می شود)،آمپول اسیدهیالورونیك(كه منشأغیرحیوانی دارد)،تزریق فیبریل وتزریق چربی(كه اززیرپوست خودبیمارتهیه می شود). نکته مهم در همه این تزریقات این است كه اثر این تزریقات موقتی بوده وپس ازمدت زمان معینی بایستی تزریق مجدداً تكرارشود.ج)تزریق آمپول بوتوکسBotox(Dysport):این فرآورده برای رفع خطوط صورت(كه دراثرانقباض عضلانی بوجودمی آیند)مورداستفاده قرارمی گیرد.تزریق درمطب(بصورت سرپایی)انجام شده وبستری شدن لازم نیست.تزریق بوتوكس راحت،مطمئن و بسیار مؤثر بوده والبته بدلیل ماهیت كارانجام شده با اثرات درمانی موقتی همراه است.پس ازچندبارتزریق(معمولاً3بار)بافواصل حساب شده ودقیق،خطوط بطوركلی ناپدیدشده ودیگربرنمی گردند.د)اعمال جراحی:یكسری اعمال جراحی سرپایی وغیرسرپایی برای ازبین بردن چین وچروك های صورت وجوددارد.لایه برداری پوست(Peeling)،سائیدن پوست(Dermabrasion)واستفاده ازلیزرهای گوناگون ازگروه اعمال جراحی سرپایی هستند.درمورداین اعمال بایستی متذكرشدكه هرچقدر زمینه پوست بیمارروشن ترباشد نتیجه درمانی بهتری بوجودمی آید.اعمال جراحی غیرسرپایی دراین زمینه هم وجودداردكه شامل انواع روش های كشیدن پوست،بلفاروپلاستی وغیره می باشند.اینگونه اعمال جراحی توسط فوق تخصص جراحی پلاستیك انجام می شوند.

اثرات این ماده ازسال 1970 شناخته شده ودرابتدافقط برای درمان برخی انواع لوچی چشم وتیك های عصبی مورداستفاده قرارمی گرفت ولی درسال های اخیراستعمال این فرآورده برای رفع خطوط صورت(كه دراثرانقباض عضلانی بوجودمی آیند)توسط FDA آمریكاتائیدشده وازآن پس بدین منظورهم مورداستفاده قرارمی گیرد. Botox یك نوع پروتئین است كه توسط باكتری به نام Clostridium Botulinum ساخته می شود.این پروتئین به محل اتصال عصب باعضله رفته ودرآنجاازآزادشدن ماده ای بنام استیل كولین ممانعت می كندوچون برای انجام عمل انقباض عضلات وجوداستیل كولین ضروری است بدین ترتیب تحت اثراین پروتئین عضله مربوطه شل شده واین شل شدن باعث بهتر شدن خطوطی می گردد كه به واسطه عمل انقباضی آن عضله بوجود می آیند. این اثرحداقل تا 91 روزباقی مانده وپس ازآن عضله بتدریج انقباض طبیعی خودرابدست می آورد.شروع پاسخ به تزریق بوتوكس(ضعف عضلانی)معمولاً 3-2روز بعدوماكزیمم اثرآن 2-1هفته بعدمشاهده می گردد(وبه همین دلیل تزریق بعدی نبایدزودتراز4-3هفته بعدانجام شود).اثرتزریق اول بطور معمول5-3 ماه دوام می آوردو در این زمان تزریق مجدد ضرورت دارد.اثر تزریقات بعدی بوتوكس بیشتر از 5-3 ماه باقی می ماند. قبل ازاقدام به تزریق این آمپول بایستی همه نكات دررابطه باآن كاملاً برای بیمارتوضیح داده شده ونكته بسیارمهم این است كه برای بیماربطورواضح بیان شودكه دوز(میزان)آمپول موردنیازبرای هرفردبافرددیگرمتفاوت بوده وباتزریق اول ومشاهده اثرات درمانی آن است كه می توان دوزهای بعدی آمپول رابدرستی تعیین نمود. تزریق درمطب(بصورت سرپایی)انجام شده و بستری شدن لازم نیست.بلافاصله پس از تزریق می توان آرایش كرد.تزریق بوتوكس راحت،مطمئن و بسیار مؤثر بوده والبته بدلیل ماهیت كارانجام شده با اثرات درمانی موقتی همراه است. پس ازچندبارتزریق(معمولاً3بار)بافواصل حساب شده ودقیق،خطوط بطوركلی ناپدیدشده ودیگربرنمی گردند.علت این مطلب آن است كه چون فردبرای مدتهای طولانی اخم نكرده است لذاباصطلاح عادت اخم كردن ازسرش بیرون آمده،لذاباوجوداینكه اثرمهاری بوتوكس برروی انقباض عضلات دیگروجودندارد،فردبازهم اخم نكرده وبنابراین خطوط هم مجدداًتشكیل نمی شوند. ملاحظات قبل ازتزریق بوتوكس:1)ازیك هفته قبل ازتزریق ازمصرف هرگونه داروی مسكن و ضدالتهاب(بجزاستامینوفن)،ویتامین E وتركیبات حاوی Ginko خودداری نمائید.2)صبح روزتزریق آرایش نكنید.3)درصورتیكه بیماری خاصی داریدحتماًباپزشك معالجتان درمیان بگذارید.4)درهنگام تزریق بهتراست بیمارنیمه نشسته باشد و اخم كندتاخطوط كاملاً مشخص گردند. ملاحظات پس ازتزریق بوتوكس:1)تا4 ساعت پس ازتزریق درازكشیدن ، هرگونه ماساژ و یا دستكاری منطقه تزریق شده ، برخوردبااشعه آفتاب وورزش كردن ممنوع است.2)چون ملكول های بوتوكس ترجیحاًبه عضلات درحال انقباض متصل می شوند و هدف ازتزریق هم اتصال این ملكول هابه عضلات مسئول ایجادچین وچروك های صورت است لذا توصیه می شودكه تاچندساعت،بیمارمرتباً ابروهایش رابالا بیندازد ، اخم كند و محكم بخندد . این كارتأثیربوتوكس را بسیار افزایش می دهد. بطور كلی پاسخ هر بیمار به تزریق بوتوكس با بیمار دیگر متفاوت است ولی این حقیقت كه تا بحال صدها هزار بار تزریق انجام شده و عارضه جانبی خاصی مشاهده نشده است گواه خوبی بر ایمن و مؤثر بودن بوتوكس می باشد.

برای شستشوی سرازشامپوی كتوكونازول استفاده كنید.درابتداهرروزسرتان رابشوئیدوبگذاریدكف شامپو5دقیقه روی سربماندودرهمین حال پوست سررابابرس نرم خوب برس بزنید.معمولاًمتخصصین پوست داروی تركیبی برای شوره سرتجویزمی كنندكه بایستی هرشب به مقداركافی روی پوست سرریخته،ماساژداده وصبح به ترتیب گفته شده شامپوزده شود.پس ازمدتی می توان فاصله شامپوزدن هارابیشتركردوپس ازبهبودی كامل شامپوراهفته ای2-1باراستفاده نمائیدولی توجه داشته باشیدكه برای ماه ها(شایدهمیشه)لازم است حداقل هفته ای یك بارازاین شامپو استفاده كنیدزیراسرشماخوب شده است ولی برای جلوگیری ازعود شوره بایستی استفاده ارشامپوكتوكونازول راادامه دهید.شامپوئی كه برای استفاده روزمره بكارمی بریدمی تواندهرماركی باشدفقط بایستی ازنظرخشك یاچرب بودن موهایتان مناسب آنهاباشد.سعی كنیدازبرخوردبامحیط های پراسترس وتنش زاپرهیزكنید.تاآنجائیكه ممكن است ازخارانیدن پوست سرپرهیزنمائیدزیرااین كارباعث ایجادعفونت شده ومشكل شماراتشدیدمی نماید.برس وشانه بیماربایستی نرم وحدالامكان ازجنس طبیعی باشدوسایرافرادخانواده به هیچوجه نبایستی ازآنهااستفاده نمایند.رژیم غذائی وبهداشت عمومی خودرااصلاح نمائید.خوردن مقادیرزیادی غذاهای چرب وسرخ كردنی(مثل همبرگر،ساندویچ وسیب زمینی سرخ كرده)،نوشابه های گازداروشكلات می توانددربروزشوره دخالت داشته باشد.

غالباًافرادنگران خال هایشان هستند.این نگرانی گاهی ازبابت خصوصیات ظاهری خال(شكل،رنگ واندازه)ویامحل آن(مثل خال نوك بینی ویاداخل سفیدی چشم)است وگاهی هم ازترس تبدیل شدن به سرطان پوست(ملانوم)می باشد.حقیقت این است كه برخلاف نظرعامه مردم امكان تبدیل خال به سرطان پوست آنقدركم است كه ازاین بابت خال اهمیت بسیاركمی برای متخصصین پوست دارد.چیزمهم وخطرناك دستكاری خال توسط بیمارویابرداشت غلط وناقص آن توسط افرادغیرپزشك می باشد.غالباًخال هادارای موهستندیادرمناطقی قراردارندكه دردسترس بوده وفردباآنهابازی كرده یاموهایش رامی كند.بدنبال این امرخال دردناك ،متورم وسفت شده وگاهی چركی می گردد.البته این تغییرات پس ازمدتی بهبودخودبخودیافته ولی درصورت تكراردائمی شده وباعث ایجادنگرانی ودردسربرای فردمی گردد.گاهی فرددرمان كننده(معمولاًافرادی كه دخالت نابجادرامرپزشكی می كنند)خال بیماررابجای درآوردن كامل،ازسطح پوست می تراشد.این كاربسیاراشتباه بوده زیرانه تنها ظرف مدت كوتاهی خال عودمی كندبلكه به مراتب بزرگترشده وتغییراتی درآن رخ می دهدكه شبیه سرطان پوست(ملانوم)بوده وپزشكان راباشتباه می اندازد.

علت دقیق شوره سرمعلوم نیست ولی عواملی كه دخالت احتمالی دارندعبارتنداز:1)استرس های روحی و اختلالات عاطفی.2)خستگی روزانه ونمونه اثراین فاكتوربهترشدن شوره سردرایام تعطیلات واستراحت بیماراست.3)توارث.4)اختلالات هورمونی.5)مشكلات گوارشی مثل چاقی زیاد،یبوست وعدم هضم غذا.6)برخی داروهامثل سایمتیدین(داروی زخم معده)،كلرپرومازین(داروی اعصاب)وداروهای ضدفشارخون بالا.7)كمبودهای غذائی مثل كمبودویتامین A وE .8)وجود قارچ بنام Pityrosporum Ovale درپوست سر.این میكروب به فرم غیر بیماری زادرسطح پوست سرهمه افرادبطورنرمال وجودداردولی درافرادمبتلابه شوره سربدلایل نامعلوم تعدادآن زیادشده ودرضمن به فرم بیماری زا تبدیل می شود.9)آسیبهائی كه به پوست سروارد می شودمثل سشوارزدن وفرکردن بیش ازحدمو،شامپوهای خیلی قوی،بابلیس،رنگ كردن ومش زدن مكررمو.10)عدم رعایت بهداشت وشستشوی سر.

درمواردذیل پس ازمعاینه متخصص پوست ونظرمساعدایشان درآوردن خال ممانعتی ندارد:1)تغییرات ناگهانی یابروزعلائم هشداردهنده درخال:هرگاه خال بدن شمامدتهاآرام وبدون علامت بوده وحالاتغییرات ناگهانی(هرتغییری)كرده است بایستی مشكوك شوید.البته وجوداین تغییرات دلیل مسلم وجودسرطان پوست نمی باشدولی درهرحال بهتر است پس ازمشورت بامتخصص پوست خال های مذكوربیرون آورده شوند.علائم هشدار دهنده خال عبارتنداز: حاشیه نامنظم،رنگ غیریكنواخت،اندازه بیشتر از 7 میلیمتر و وجود التهاب ـ ترشح آبكی یاخونریزی.درصورت بروزاین علائم بایستی فوراًخال بیرون آورده شود.)سابقه سرطان پوست (ملانوم) در فرد یا خانواده وی. 3)دستكاری یاسایش مداوم خال:این مطلب ربطی به تبدیل خال به سرطان پوست نداشته ولی چون باعث نگرانی بیموردفردشده ودرضمن امكان عفونت،خونریزی وتغییرات شبیه سرطان پوست درخال می رودلذابهتراست كه اینگونه خال هابیرون آورده شوند.4)وجودخال درمناطق دورازدسترس زیرادراینحالت امكان مشاهده ومراقبت ازخال ودیدن علائم هشداردهنده توسط فردوجودندارد.5)زیبائی:این موردشایعترین علت درخواست بیماران برای درآوردن خال بوده ولی ازنظرپزشكی ازكمترین اهمیت برخورداراست.اگرخال ظاهرزشتی داشته یاخیلی درمعرض دیداست وفردراازنظرروحی آزارمیدهدبهتراست برداشته شود.

1)هیچوقت باخال نبایدبازی یاآنرادستكاری كرد.كندن موهای خال اكیداًممنوع است.2)اگرهرسؤال یااشكالی ازبابت خال های خودداریدفقط بامتخصص پوست مشورت كرده وبه هیچوجه باافرادفامیل ومحله یاغیرپزشك دراین موردصحبت ننمائید.3)بیادداشته باشیدكه هرگاه پزشك معالج اقدام به درآوردن خال نمودحتماًبایستی آنرابه آزمایشگاه آسیب شناسی ارسال نماید.4)خال های بزرگ مادرزادی كه اغلب سیاه،بزرگ ودارای مو می باشندبایستی دراولین فرصت وبطوركامل برداشته شوندزیرااین نوع خال هابرخلاف خال های معمولی ملانوسیتی درمواردزیادی تبدیل به سرطان پوست می شوند.5)داروی موضعی یاچسب خاصی برای ازبین بردن خال وجودنداردلذااگرتبلیغی دراین رابطه مشاهده كردیدگمراه كننده است.تنهاراه برداشتن خال جراحی ودرمواردی استفاده ازلیزر می باشد.درصورتیكه برداشت خال توسط جراح ومتخصص پوست وبارعایت اصول جراحی پلاستیك انجام شود نتیجه نهایی آن بسیارعالی خواهدبودوبه مراتب ازلیزربهترجواب می دهد.

قبل ازهرچیز بایستی متذكرشویم كه درمان آكنه وعوارض آن(یعنی ازمیان برداشتن جوشگاه هاباجراحی ویاروش های دیگر)بایستی توسط متخصص پوست انجام شودزیرافقط متخصص پوست است كه اطلاعات كافی درمورددرمان آكنه وعوارض آنرا دارد.درمان هایی كه متخصص پوست برایتان تجویز می كندمتناسب بانوع آكنه شمااست لذا ازتوصیه داروهابه دیگران جداً خودداری نمائید.گاهی ضایعات شبیه آكنه بدلایل دیگررخ می دهند(مثل لوازم آرایش،لوسیون های استفاده شده وداروهائی كه بیماربدلایل دیگرمصرف میكند)ولذادرصورت وجوداین مواردحتماً باپزشك خودمشورت نمائید.بیادداشته باشیدكه درمان فوری ویادائمی برای آكنه وجودنداردولی آكنه قابل كنترول بوده وبادرمان مناسب میتوان ازبروزضایعات جدید ممانعت نمود. درمان های آكنه عمدتاً درجهت جلوگیری ازبروزضایعات جدید،پیشگیری ازبروزعوارض آكنه وكاهش نگرانی بیمار می باشندزیرا ضایعات موجود معمولاً بخودی خودبهبودپیدامی كنند(البته اگربیمارآنهارادستكاری نكند).شروع پاسخ درمانی به داروهای ضدآكنه زمان لازم داشته ونبایستی عجول باشیدولی اگرپس از8-6 هفته هیچ بهبودی حاصل نشده است بهتراست بانظرمتخصص پوست خودداروهایتان راعوض كنید.بطوركلی ازآنجائیكه سیراین بیماری طولانی(گاهی سالها)است لذادرمان آن هم برای ماه ها(حداقل6 ماه)طول می كشد.

درصورتیكه آكنه خفیف باشددرمان موضعی كافی است ولی درمواردمتوسط وشدیددرمان باداروهای خوراكی هم لازم است.ازدرمان خوراكی ضدآكنه می توان به آنتی بیوتیك ها(البته آنتی بیوتیك ها درمواردخفیف آکنه بصورت موضعی هم مصرف می شوند)،آكوتان،كورتون(فقط بانظرمتخصص پوست)،قرص های ضد هورمون های مردانه(مثل سیپروترون واسپیرونولاكتون)وبرخی ازقرص های ضد بارداری اشاره كرد.در مورد طریقه مصرف واحتیاطات داروهای خوراكی بایستی باپزشك خود مشورت نمائیدوهرگونه اطلاعاتی را ازایشان بخواهید. رایج ترین آنتی بیوتیک های خوراکی مورداستفاده دردرمان آکنه تتراسیکلین،دوکسی سیکلین واریترومایسین است.تتراسیکلین رابایستی بامعده خالی(5/1 ساعت قبل یا 2 ساعت بعدازغذا)میل نمود.دوکسی سیکلین رابایستی باآب فراوان ویاهمراه باشام مصرف کرد.گاهی لازم می شودكه تزریق كورتون درداخل ضایعات چركی آكنه توسط متخصص پوست انجام شود.یكی ازبهترین داروهای ضدآكنه آكوتان(ایزوتره تینوین)است.این دارواگرچه دارای عوارض چندی می باشد وبخصوص درخانم های متأهل بایستی بااحتیاط فراوان مصرف شود( بدلیل اثرات بسیاربد برجنین درصورت حاملگی درحین مصرف این دارو )ولی درصورت رعایت احتیاطات لازمه بسیارداروی مؤثرومفیدی می باشدودرحقیقت تنهاداروی ضدآكنه است كه بركلیه مراحل تشكیل ضایعات آكنه اثردرمانی دارد.یکی ازعوارض شایع این داروخشکی شدیدلب است که بامصرف پمادویتامین A تخفیف پیدامی کند.درصورت استفاده ازآکوتان حاملگی درحین مصرف آن وتاسه ماه بعدازقطع مصرف اکیداً قدغن است.آکوتان موجب نازائی نمی شود. داروهای موضعی ضدآكنه شامل انواع آنتی بیوتیك های موضعی(مثل محلول وژل اریترومایسین ومحلول كلیندامایسین)،بنزویل پراكسید، تره تینوین،آلفاوبتاهیدروكسی اسید،آزلائیك اسید( Azelex )،آداپالن( Differin )،سدیم سولفاستامید،تازوروتن( Tazorac )،محلول Proactiv وبسیاری داروهای دیگرمی باشد.قبل ازمصرف داروهای موضعی پوست بایستی كاملاً تمیزباشد.برای این منظور بهتر است ازپاك كننده های مخصوص كه پزشك تجویز می كند استفاده نمود.لیف زدن پوست اكیداً ممنوع است. 15-10 دقیقه بعدازتمیز شدن پوست میتوان داروی موضعی را استعمال كرد.داروبایستی برتمام پوست (نه فقط ضایعات) مالیده شود.برای داروهای محلول مقدارخیلی كمی ازداروراروی یك تكه ی كوچك پنبه ریخته(بطوریكه فقط پنبه نم دارشود)وسپس پنبه را به نقاط مختلف صورت تماس داده(بدون اینكه آنرا به روی پوست بكشیم)وبعد بآهستگی بادست تمیزوشسته شده محلول راروی پوست پخش می كنیم(ماساژومالش شدید ممنوع است). بااینكارحداقل تحریك پوست اتفاق می افتد.درموردكرم هاوپمادها هم مقدارخیلی كمی ازدارو(درحدود ته خودكار)رابانوك انگشت ابتدا به نقاط مختلف صورت تماس وسپس بآرامی آنرا پخش می كنیم.دقت شودكه میزان استعمال داروبایستی خیلی كم باشد بخصوص دراوایل درمان تاازتحریك پوست ممانعت شودوبیادداشته باشیدكه زیادترزدن دارواثرات مفیدآنرابیشترنكرده وفقط عوارض آنراافزایش می دهد. برای درمان مناسب آكنه درنظرگرفتن عواملی مثل سن،نوع پوست بیمار،امراض احتمالی دیگردربیمار،شیوه ونوع زندگی مریض، جودحملات آكنه قبل ازقاعدگی وتأثیردرمان بركیفیت زندگی فردبسیاراهمیت دارند.بطوركلی برای درمان موفقیت آمیزآكنه،ابتدا بایستی فردموردارزیابی دقیق بالینی واحیاناً آزمایشگاهی قرارگرفته وسپس یك رژیم درمانی خاص متناسب باوی درنظرگرفته شود.معمولاً 6-4 هفته طول می كشد تاداروها اثرات مثبت خودرا نشان داده ولذا بیماربایستی صبروشكیبائی نشان دهد.صرف تجویزداروبرای درمان آكنه كافی نبوده و همكاری بیمار لازمه موفقیت درمان است.هرچقدرپوست چرب ترباشدونیزدرتنه(نسبت به صورت)پاسخ دهی به درمان كمتراست.مردان نسبت به خانم ها پاسخ دهی كمتری نسبت به درمان دارند(شایدچون درمصرف دقیق داروها دقت لازمه را به خرج نمی دهند.باوجود همه این حرف ها می توان گفت كه40 درصد بیماران بادرمان مناسب درعرض 2ماه و60 درصددرعرض 4 ماه بهبودی قابل ملاحظه می یابند.

پوست احتیاج به مراقبت ونگهداری دارد.رعایت یكسری اصول ساده درزندگی می تواندازتشكیل چروك وخطوط صورت ممانعت نماید. 1)تمیزنگاه داشتن پوست:صورت خودراباصابون ملایم(گلیسرینه)بشوئیدو اینكاررا حداکثر2باردرروزتكرارنمائید.لیف زدن یاشستشوی خشن ضرورت نداشته وبهتراست پوست لطیف صورت رابادست شستشودهید.پس ازشستن كامل صورت باآب گرم یكبارهم باآب سردپوستتان راآبكشی كنید تاطراوت وشادابی خودراحفظ نماید.برای خشك كردن فقط حوله رابرروی پوست فشارداده وازكشیدن خشن آن برروی پوست خودداری نمائید. 2)استراحت كافی(حداقل8ساعت)درطول شب واگرامكان داشته باشدیك چرت كوتاه پس ازناهاربسیارعالی است. 3)پرهیزازآفتاب تاحدممكن واستفاده منظم ازضدآفتاب كه مهمترین عامل درپیشگیری ازبروزچروك هااست.ضدآفتاب بایستی درمنزل هم حداقل 2-1باردرروزاستعمال شود.ضدآفتاب باعیارحفاظتی 30وبالاتركافی می باشد.بهتراست نوع ضدآفتاب رامتخصص پوست تعیین نماید.استفاده ازعینك آفتابی هم بسیارمفیداست زیراازجمع شدن چشم هاوافتادن چروك دورآنهاممانعت می كند. 4)ورزش كردن برای حفظ شادابی وطراوت همه اندام های بدن ازجمله پوست مفیداست. 5)رعایت رژیم غذائی مناسب ودرست.میوه وسبزیجات تازه به مقدارزیاداستفاده نمائید.ازخوردن چربیهای بامنشأحیوانی تاحدممكن پرهیزكنید.حبوبات،غلات،شیربدون چربی،ویتامین های A - B Complex – C – D – E ،آب میوه ها،گوشت مرغ وماهی برای بدن بسیارمفیدهستند.حدالامكان ازخوردن تنقلات،چیپس،پفك،سس،ساندویچ،پیتزاوغذاهای آماده( Fast Food )،شكلات،شیرینی ونوشابه پرهیزكنید.هرچقدرغذایتان تازه ترباشدبهتراست.نوشیدن آب ومایعات(مثل آب میوه وشیر)به مقدارزیاددرطول شبانه روزبسیارلازم است. 6)پرهیزازسیگار،مشروبات الكلی، وادمحرك مثل چای وقهوه پررنگ. 7)پرهیزازكم وزیادكردن وزن بخصوص بطورناگهانی. 8)پرهیزازاسترس وتنش های عصبی.ازاخم كردن وانداختن چروك به پیشانی ودورچشم هاهنگام دقت كردن به چیزی،مطالعه كردن و یا تلویزیون نگاه كردن اجتناب نمائید.دقت كنیدكه اینكارگاهی بصورت یك عادت درآمده وبصورت غیرارادی انجام می شود.تامی توانید شادباشیدوبخندید. 9)پرهیزازمناطقی كه هوای آلوده وپرگردوخاك دارند. 10)استفاده ازمرطوب كننده یاچرب كننده(برحسب نوع پوستتان)درطول روزبخصوص درفصول سردسال الزامی است.پوست های خشك زودتردچارچین وچروك می شوند.تاحدامكان ازلوازم آرایش كمتراستفاده كرده ودرصورت استفاده حتماً آنهارادرهنگام خوابیدن كاملاً ازروی پوست پاك نمائید.

1)داروهابایستی منظم وطبق دستورمصرف شده ومراجعات به متخصص پوست طبق برنامه باشد.ازدرمان نامرتب اكیداً پرهیزشود.معمولاً ضایعات درابتدای درمان ظاهراً تشدید شده كه این مسئله گذرا بوده وباادامه بهبودی حاصل می گردد.بروزقرمزی وپوسته ریزی خفیف بلامانع ومطلوب است.اكثریت داروها ی ضد اكنه باعث خشك شدن پوست شده كه دراین موارد پزشك كرم مرطوب كننده مخصوص(غیرچرب)برایتان تجویزخواهدكرد.استفاده ازمرطوب كننده های حاوی آلفاهیدروكسی اسید( AHA )خیلی بهترازمرطوب كننده های معمولی برای پوست آكنه ای است. 2)اصلاح صورت بلامانع است ولی نباید چندان شدید انجام شودكه موجب تحریك وقرمزی پوست گرددودرضمن فواصل اصلاح كردن هرچقدربیشترباشدبهتراست.لازم است بیمارهم ماشین ریش تراشی وهم اصلاح باتیغ راامتحان كرده تاببیندكدامیك برای پوستش راحت ترمی باشد.قبل ازاصلاح بهتراست صورت باآب گرم وصابون ملایم شسته شود.درضمن ازمصرف كرم هایالوسیون های چرب پس ازاصلاح خودداری نمائید.وقتی ازژل یااسپری های مواستفاده میكنیدبایستی صورت خودتان رامحافظت نمائید.خانم های دارای آكنه بایستی قبل ازاستعمال داروهای موضعی آرایش خودراپاك كرده و اجازه ندهند كه موادآرایشی شب روی پوست صورت باقی بمانند. 3)روزی 2 بارصورت خودرا با پاك كننده تجویزشده بشوئید(قبل ازمصرف داروهای موضعی). شستن صورت بایستی به ملایمت وبادست انجام شود.درصورت وجود ضایعات چركی بهتراست ابتدا صورت را با بتادین آغشته وپس از 5 دقیقه با صابون وآب گرم شستشو داده شود. 4)استفاده ازلباس های گشاد توصیه شده زیرا فشارروی پوست راكاهش می دهند.لباس یقه تنگ نپوشید.حدالامكان درمعرض روغن وگریس قرارنگیرید. 5)تاحدامكان ازقرارگرفتن درموقعیت هائی كه اثرات روحی شدید برروی شما میگذارند،خودداری كنیدوتاآنجاكه ممكن است خونسردی خودراحفظ نمائید.به اندازه كافی استراحت كرده وبخوابید.اجازه ندهیدكه آكنه باعث دلسردی وضعف شما شود.آكنه یك بیمارطولانی ولی موقتی است پس سعی كنیدراه زندگی كردن باآنرافرابگیرید.این عارضه درزندگی عادی شمااختلالی ایجاد نخواهد كردمگراینكه بی جهت نگران آن باشید. 6)هیچگاه سرخودازمحصولات آرایشی وبهداشتی استفاده نكرده وهمیشه دراین زمینه با پزشك خودمشورت نمائید.این مطلب بخصوص درمورد پاك كننده ها (صابون وغیره) بسیاراهمیت دارد. 7)تخلیه فیزیكی ضایعات(فقط توسط متخصص پوست)مفیداست.بهترین زمان اینكار 4-2 هفته پس ازشروع درمان است. 8)ازمصرف تركیبات حاوی كورتون(بخصوص استعمال طولانی مدت)اكیداًخودداری نمائید حتی اگرضایعات راظاهرا بهترمی كنند(مگراینكه توسط متخصص پوست نوشته باشدودراین صورت حتماًپس ازچندروزاستفاده بایستی به متخصص مربوطه مراجعه مجددداشته باشید). 9)نورآفتاب وبرنزه شدن بدلیل پوشانیدن ضایعات ظاهراً موجب بهبودی نسبی ضایعات شده ولی این وضعیت موقتی بوده وازسوی دیگرآفتاب موجب چروكیدگی وپیری زودرس پوست میشود.لذا بطوركلی بهتراست ازقرارگرفتن طولانی درمعرض نورآفتاب اجتناب نمائیدخصوصاً اگرتحت درمان باداروهای ضدآكنه می باشید زیرا برخی ازاین داروها موجب افزایش تحریك پوستی ناشی از اشعه آفتاب می گردند. 10)برخی داروهای ضدآكنه دارای مشكلات خاص خودشان هستندمثلا درموردداروی موضعی به نام بنزویل پراكسیدسه درصدمردم نسبت به آن حساسیت دارند ونیز این داروی موضعی موهاو لباس ها را سفید می كند.درصورت استفاده از داروی موضعی به نام تره تینوین بایستی بدانیدكه پوست چانه نسبت به آن حساس ترازمناطق دیگرصورت است.آنتی بیوتیك های خوراكی گاهی باعث رشدقارچ دردستگاه تناسلی زنانه ولذاخارش این محل می گردند.مصرف تتراسیكلین ها(كه خیلی زیاددردرمان آكنه مورداستفاده قرارمی گیرند)گاهی باعث حساسیت به نوروسردردمی شوند.درصورت مصرف قرص های جلوگیری ازحاملگی همراه باآنتی بیوتیك خوراكی ضدآكنه امكان اثرنكردن قرص جلوگیری ازحاملگی ولذاحامله شدن بیمار 7-6 برابرافزایش پیدامی كند. 11)غالباً بیماران به محض اندكی بهبودی ازمصرف داروها خودداری كرده یااینكه آنهارابه صورت نامنظم ویافقط روی محل جوش ها بكارمی برند.اینكاربسیارغلط است زیراهدف ازدرمان آكنه ابتداپیشگیری ازبروزچوش های جدیدودرمرحله بعدترمیم وجلوگیری ازپیدایش جوشگاه (اسكار)های بدشكل است.دومین اشتباه شایع بیماران قطع داروها بلافاصله پس ازبهبودی كامل جوش ها می باشد زیراموجب عود زودرس ضایعات شده وایندفعه ممكن است جوش ها به سهولت دفعه اول به درمان بخوبی جواب ندهند.بطوركلی بدون دستور پزشك هیچگاه درمان خودرا تغییرنداده یاقطع نكنید.ازدرمان های كوتاه مدت باداروهای مختلف خودداری كرده وازبكاربردن نصایح درمانی دیگران جداً پرهیز نمائید.به پزشك خود اعتماد كرده ومشكلات درمانی خودرافقط باایشان(نه باافراد خانواده وكوچه ومحله)درمیان بگذارید.برای درمان صحیح فقط به متخصص پوست مراجعه نمائید.متذكرمی شویم كه درصورت درمان صحیح،به موقع وپیروی دقیق ازدستورات داروئی 90 الی 95 درصد بیماران بهبودی قابل ملاحطه پیدا می كنند. 12)مصرف برخی داروهاموجب بروز جوش های آكنه شده ولذا بهتراست تاحدامكان دربیمارآكنه ای مورداستفاده قرارنگیرد.این داروهاعبارتنداز:برخی ازقرص های جلوگیری ازحاملگی،فنی توئین وباربیتورات(داروهای ضد تشنج)،ایزونیازید،سیكلوسپورین،لیتیوم،مصرف زیادشربت ضد سرفه وویتامین های گروه B . 13)درصورتیكه بیمارآكنه ای حامله باشدمصرف قرص اریترومایسین ونیز برخی داروهای موضعی(البته منحصراً تحت نظرپزشك)خطری ندارد. 14)داروهای موضعی حاوی مواد ساینده پوست(كه مثل دانه های شن درزیردست احساس می گردند)،ماساژ صورت،سوناوبخورپوست وكارهائی ازاین قبیل كه درآرایشگاه هاوسالن های آرایش توسط افراد كم سواد برروی پوست مردم انجام می شودهمگی بدتركننده آكنه بوده وبهیچ عنوان نبایستی انجام شوندزیرا باانجام این كارهانه تنهاضایعات تشدیدمی گردند(گاهی درابتداوبصورت موقتی جوش ها بهترمی شوندولی بیمارنبایدگول بخورد)بلكه كاربرای درمان صحیح توسط پزشك هم مشكل ترمی گردد.

وقتیكه ضایعات آكنه بطوركامل خوب شدندمشكل مهم بیماران مناطق تیره ولك دارپوست وجوشگاه های بدشكل ناشی ازدرمان های غلط قبلی یادستكاری های بیماراست.البته بایستی متذكرشدكه پس ازبهبودی ضایعات آكنه،قرمزی محل ضایعات قبلی همچنان باقی مانده ولی معمولاً درعرض 4 الی 6 ماه بخودی خود ناپدید می گردد.وجود این قرمزی دلیل عدم موفقیت دردرمان نبوده وبعنوان یك عارضه آكنه تلقی نمی گردد.پس ازناپدیدشدن این مناطق قرمزاگرفرددرمحیط گرم قرارگیردویافعالیت بدنی كندممكن است بطورموقتی همان مناطق مجدداً دچارقرمزی گردند.درمان عوارض آكنه امكان پذیرولی بسیارمشكل است وصبروحوصله زیادی می خواهدوبهتراست كه همیشه توسط متخصص پوست انجام شود.تراشیدن پوست(بادستگاه مخصوص)،لایه برداری پوست(Peeling )بااسیدهای میوه وبرخی موادشیمیایی،برداشت اسكارها با جراحی،تزریق مواد پركننده حفرات پوست مثل اسیدهیالورونیك وكلاژن،سرمادرمانی،تزریق كورتون ولیزردرمانی اشاره كرد.هركدام ازاین روش هادارای مزایا وموارداستفاده خاص خودهستند. بسیاری ازجوشگاه های آكنه رامیتوان باجراحی های سرپائی درمطب باموفقیت برداشت بدون اینكه محل برداشت آشكارباشد.علت این امرجدای ازحذاقت ومهارت پزشك درمان كننده دراین است كه پوست افراد آكنه ای معمولاًچرب بوده و همین چربی دربهبودسریع محل جراحی ونماندن جای عمل جراحی بسیاركمك كننده است.لایه برداری پوست بااسید های مخصوص نیزبسیارمفیداست بشرط اینكه بیماربدرستی انتخاب شده واحتیاطات قبل وبعدازعمل رادقیقاًرعایت نماید.تزریق موادپركننده روش گرانتری نسبت به جراحی ولایه برداری بوده ولی اثرآن فوراً پس ازتزریق ظاهرشده وریسك آن هم خیلی كمتراست.لیزرهم روش بسیارموثروخوبی برای ترمیم جوشگاه های آكنه است واگرتوسط متخصص مربوطه وبدرستی انجام شودخیلی كارآمدمی باشد.تبلیغاتی كه برای انجام لیزرتوسط سالن های آرایش یامؤسسات غیرپزشكی درمطبوعات میشودگمراه كننده بوده وبیماران محترم درانتخاب درمان لیزرمناسب بایستی نهایت احتیاط ووسواس رابخرج دهندزیرامتاسفانه درمان عوارض لیزر(كه درصورت استفاده ازلیزر توسط اشخاص غیرذیصلاح امكان رخدادآن بسیارزیاداست)بسیارمشكل وحتی غیرممكن هستند. ازراه های بسیارمفیدبرای رفع كامل چاله هاوحفرات بجای مانده ازآكنه یك نوع جراحی مخصوص بنام PUNCH ELEVATION است.دراینجاباوسیله ای بنام پانچ حفرات پوست ترمیم شده یااینكه آنهاراكاملاً درمی آوریم ومحل برداشت بانخ مخصوص بخیه میشودبطوریكه پس ازچندماه اثربخیه هاكاملاً محومیگردد.بااین عمل جراحی كه البته بصورت سرپایی وبابیحسی موضعی انجام میشودشكل ظاهری پوست 50 تا 75 درصدبهبودمی یابد.برای حصول نتیجه صددرصدبایستی 6 الی 8 هفته بعدپوست صورت تراشیده شود.اینكاررامیتوان بادستگاه DERMABRASION ویابالیزرانجام داد.نتیجه هردوتقریباً یكسان است ولی هزینه لیزربسیاربیشتربوده ولذابهتراست ازدستكاه استفاده شود.درعمل تراشیدن پوست كه آنهم بصورت سرپایی وبابیحسی موضعی انجام می پذیرد،یك لایه ضخیم ازسطح پوست تراشیده شده بطوریكه تمامی آثاربجای مانده ازضایعات آكنه شامل حفرات،محل ترمیم های قبلی،محل بخیه هاوبرجستگی هابطوركامل برداشته میشوند.باانجام اینكارپوست دچاریك زخم سطحی شبیه سوختگی شده ولذابیماربایستی به مدت 7 الی 10 روزازپوستش بشدت مراقبت نموده ومرتب وازلین طبی استفاده كرده وازبرخوردباهرگونه اشعه آفتاب ونورمصنوعی اكیداً پرهیزكند.مصرف آنتی بیوتیك قبل وبعدازعمل الزامی است پس ارحدودیك هفته پوست بصورت نسبی التیام یافته وپوست جدیدشروع به رشدمیكند.محل عمل تامدتی قرمزوحساس است كه خودبخودخوب میشود.درصورتیكه بیماردستورات گفته شده رابدرستی رعایت كرده وكارنیزخوب انجام شودنتیجه نهایی تراشیدن پوست پس ازحدود3 الی6 ماه ظاهروبسیارعالی خواهدبودوپوست بیماربشدت طبیعی ودرخشان میگردد.برای رفع چین وچروك های ناشی ازآفتاب وسن هم میتوان ازتراش پوست باهمین مراحل استفاده كردونتیجه اش هم خیلی خوب خواهدبود.

1)لیزرسرطان زانیست.اگرلیزربه طرزصحیح به كارگرفته شودبسیارمفیدبوده وعارضه خاصی ندارد.خیلی ازافرادازلیزربدلیل جدیدبودن تكنولوژی آن هراس داشته وازاثرات بعدی لیزرمی ترسندولی بایددانست كه هرروزه روش های درمانی جدیددرعا لم پزشكی عرضه شده كه اگربخواهیم آنهارامورداستفاده قرارندهیم بایستی صرفاًبه درمان های سنتی وقدیمی بسنده نمائیم.2)برای لیزردرمانی فقط به متخصص پوست مراجعه نمائید.بدلیل عدم اطلاع مردم ازتكنولوژی لیزروجدیدبودن دستگاه های آن مواردفریب وگمراه كردن زیاددیده شده ولذانبایدبه صرف آگهی های تبلیغاتی روزنامه هابه آنهامراجعه كرد.لازم است بیمارحتماًابتدابه متخصص پوست مراجعه وازطریق ایشان به مراكزمطمئن وصلاحیت دارلیزرمعرفی گردند.3)ازلیزرانتظارمعجزه نداشته باشید. لیزرمثل همه مصنوعات ساخت بشردارای محدودیت هائی است لذافكرنكنیدكه چون پول زیادی می دهیدكارخارج عادتی اتفاق می افتد. لیزرهمان كاری رامی كندكه توانایی انجام آنراداردپس درموردانتظاراتتان وتوقعی كه ازدرمان داریدحتماًقبل ازلیزرباپزشك خودمشورت كرده تابعداًدچارمشكل نشوید.4)به توصیه های گفته شده دقیقاًتوجه كنیدزیرااهمال درانجام آنهانتیجه درمان رابسیارعوض وچه بساوضعیت بیماربدترازسابق گردد.هرسؤال یامشكلی ازناحیه درمان داریدفقط باپزشك معالجتان درمیان بگذارید.هرگزبه نصایح دیگران دراین موردتوجه نكنیدزیراتكنولوژی لیزربسیارمدرن وجدیدبوده وافرادمعمولی صلاحیت اظهارنظر درموردآنراندارند.

1)موی اضافه:موی اضافه یابه اصطلاح موی ناخواسته عارضه شایعی است كه درهردوجنس مردوزن ممكن است دیده شودولی بخصوص درخانم هابسیارناراحت كننده وعذاب آورمی باشد.گاهی هم شخص تمایل داردموهای مناطق طبیعی بدن(مثل زیربغل یابین ابروها)راازبین ببرد.علت موی اضافه می تواندمسائل ژنتیكی ونژادی،اختلالات هورمونی،ندرتاًتومورهای خوش خیم یابدخیم،مصرف داروها(مثل كورتن ،داروهای بدن سازی،بعضی ازداروهای ضدصرع،مینوكسیدیل وغیره)ودربسیاری مواردعلل ناشناخته باشد.درهرصورت بغیرازدرمان های طبی خاص(كه برای رفع علت احتما لی بروزموهامی باشد) لیزرجایگاه بسیارمناسبی درازبین بردن این موهاپیداكرده است.2)ضایعات عروقی پوست:اینها لكه هایاتوده های بزرگ قرمزرنگ هستندكه دارای نمای زننده وناراحت كننده بوده ، صدمات روحی زیادی به بیمارواردكرده واكثراًمانع حضورمؤثرفرددراجتماع می گردند.تاقبل ازلیزرتنهاراه رفع این ضایعات انجام جراحی بودولی بدلیل محل خاص این ضایعات ووجودتعدادزیادی عروق خونی درآنهاجراحی بسیارمشكل واكثراًغیرقابل انجام می باشد. لیزراین ضایعات رابه سادگی وظرف مدت كوتاهی رفع كرده یااینكه اندازه آنهاراخیلی كوچك می كندودرهرحال كمك بزرگی به بیمارمی نماید.گاهی هم مویرگ های پوست بیش ازحدطبیعی متسع شده وباچشم قابل رویت می گردند.این وضعیت زشت بوده وعلاوه براین ممكن است علامتی ازیك بیماری داخلی باشد ولی درهرحال بااستفاده ازلیزربراحتی قابل درمان می باشد.3)رفع رنگدانه های پوست:اثربخشی لیزردراین قسمت كمتراز3موردقبلی است ولی بااینحال بااستفاده ازلیزربسیاری ازبیماریهای پوست راكه باافزایش رنگدانه های پوست همراه هستند(مثل لك صورت خانم ها)میتوان تاحدزیادی برطرف كرد.بطوركلی بهترین نتایج دراین قسمت درافرادی دیده می شود كه زمینه پوست آنهاروشن باشد.4)خالكوبی(تاتو):اكثراًفردپس ازخالكوبی پشیمان ودرصدددرمان برمی آیدولی متأسفانه بدلیل عمق رنگ كاشته شده درپوست،درمان خیلی مشكل است.جراحی هم اكثراًبدلیل وسعت محل خا لكوبی وسایرعوامل محدودكننده امكان پذیر نیست وبازهم لیزرحرف اول رامی زند.بااستفاده ازطول موج مناسب(برحسب رنگ خا لكوبی)ومهارت پزشك انجام دهنده می توان بطوركامل محل خالكوبی راازبین برد.5)تراش پوست:این كاربرد لیزرخیلی جدیداست ولی انقلابی دردرمان ضایعاتی ازقبیل چین وچروك های صورت،نسوج جوشگاهی(اسكار)مثلاً بدلیل دستكاری های ضایعات جوش غرورجوانی یاسوختگی های قدیمی،خال های گوشتی وكك ومك بوجودآورده زیراباصرف كمی وقت ودقت ظاهرفردبسیارعوض شده وجوان می گردد(Rejuvenation).ا لبته انتخاب صحیح بیمارومهارت پزشك تأثیربسزایی درنتیجه كاردارد. دراینجاپرتوقوی لیزرباعث ایجادگرمادرلایه های سطحی پوست ولذاسوزاندن آنها می گردد.بدین ترتیب این لایه ها برداشته شده ووقتی لایه های جدیدپوست رشدمی نمایندهمراه بابازسازی كلاژن پوست واستحكام بیشتربافت های زیرین،پوستی صافتروجوان ترخواهیم داشت.6)موارددیگر:زگیل،رسوب چربی درپلك ها،جوش غرورجوانی(آكنه)،بیماری صدف(پسوریازیس)وبیماری برص ازكاربردهای جدیدلیزردرپوست می باشند.

تصورعموم براین است كه شپش سرمتعلق به دوران قدیم بوده كه بهداشت رعایت نشده ومردم دیربه دیرحمام می رفتند.البته این تصورتاحدی صحیح می باشدولی اكنون هم شپش سردیده شده وگاهی دربین دختربچه های دبستانی بصورت همه گیردرمی آیدودلیلش ممكن است گیس های بافته شده باشدكه دیربه دیربازمی شوند.بهرحال بایستی متذكرشدكه شپش سربه هیچوجه غیرشایع نبوده ولی درصورت مشاهده نبایستی نگران شدزیرابادرمان صحیح وبه موقع فوراًبرطرف می گردد. شپش سرحشره ای است با6پاو3-2میلیمترطول كه رنگ آن ازخاكستری تاقرمز(بدلیل مكیدن خون)متغیراست.این حشره درمیان موهاتخم گذاری می كند(حدود10تخم درروز).تخم هامحكم وبه صورت مایل به موهاچسبیده وافتراق آنهاازشوره سر(كه درامتداد موقرارداشته ودرطول موقابل حركت می باشد.)براحتی امكان پذیر است.انتقال شپش سرازطریق تماس نزدیك بافردآلوده است مثل دختربچه های مدرسه ای كه اغلب سرهایشان رابهم نزدیك كرده وصحبت می كنندیابین افرادخانواده كه پهلوی هم می خوابند. بدنبال ابتلابه شپش سرخارش هم حادث شده ودرحقیقت تنهاعلامت بیماری ونیزعلت مراجعه بیماردرغالب اوقات هین خارش می باشد.نكته مهم این است كه به محض تشخیص شپش یامشاهده تخم آن درسراقدام به درمان گرددزیراتأخیردراینكارنه تنهاباعث انتقال آلودگی به دیگران شده بلكه بدلیل خارش شدیددرپوست سرموجب بروزعفونت های پوستی ازجمله زردزخم ومشكلات ناشی ازآن می شود.

1)بغیرازداروهای تجویزی توسط متخصص پوست،شانه زدن موهاازاهمیت درمانی زیادی برخورداراست.شانه بایستی دارای دندانه های خیلی ریزوكاملاًنزدیك بهم باشد.دقت شودكه همه موهاوكل طول موشانه شده واین كارمكرراًبخصوص پس ازاستعمال شامپوی ضدشپش انجام شود.سعی كنیدكه تخم های شپش كاملاًبرداشته شوند.اگرتعدادكمی موی دارای تخم شپش باقی مانده كه باشانه زدن مرتفع نمی گردند،می توانیدآنهارابااحتیاط قیچی كنید. 2)كوتاه كردن موها(اگرازنظرموقعیت اجتماعی بیماراشكالی نداشته باشد)بسیارمفیداست.درحقیقت تنهاراه قاطع وسریع رفع شپش تراشیدن موهاازته می باشدكه درقدیم نیزازهمین روش استفاده می شده است ولی درحال حاضرباوجودداروهای ضدشپش قوی وجدیدنیازی به انجام این كارنیست. 3)محیط اسیدی برای شپش خوب نیست ولذاشستن مكررموهاباسركه رقیق شده(اسیداستیك 3%)مفیداست. 4)باشروع درمان واثربخشی داروهااین بیماری سریعاًازبدن دفع می گرددولذانیازی به جداسازی بیمارازدیگران نمی باشد. 5)شپش سرفقط برروی پوست سرقادربه ادامه حیات است ولذااگروسائل شخصی وبهداشتی بیماررا4-2هفته دركیسه نایلون دربسته بگذاریم شپش های احتمالی موجوددرآنهاازبین خواهندرفت.نیم ساعت جوشیدن درآب نیزهمین اثررادارد. 6)ازدرمان بیش ازحدخودداری كنید.افزایش طول مدت یادفعات درمان فایده ای به حال شمانداشته وفقط احتمال عوارض جانبی داروهاراافزایش می دهد. 7)ازخارانیدن پوست سراكیداًپرهیزكنید.این كارباافزوده شدن عفونت به پوست سرمشكل بیماررادوچندان می كند.اگرخارش سرتان باداروكنترل نمی شودباپزشك معالجتان مشورت كرده وهیچگاه به توصیه های دوست وآشناعمل نكرده وازداروهای خانگی به هیچ عنوان استفاده نكنید. 8)درصورت بروزشپش حتماًاین موضوع به اطلاع مسئولین محل تحصیل بیمار رسانیده شود و فكرنكنید این كار به موقعیت یا پرستیژ اجتماعی وی آسیب وارد می كند.اطلاع دادن از این نظر مهم است كه افراد در تماس نزدیك بابیمار بایستی تحت معاینه دقیق قرار گیرند زیرا ممکن است كه منبع شپش یكی از همین افراد باشند.عدم رعایت این نكته گاهی منجربه همه گیری شپش درمدارس می گردد.درپایان بایستی متذكرشویم كه بادرمان مناسب وبه موقع همه بیماران بهبودی كامل پیدامی كنند.