باورهای غلط درباره مو

سير يکی از درمان های سنتی برای بيماری پوستی به نام طاسی منطقه ای می باشد ولی در حال حاضر با ورود داروهای مدرن و جديد مصرف نمی شود. سير تأثيری در افزايش رشد موهای معمولی (يعنی بدون وجود بيماری فوق) نداشته و تبليغاتی که در مورد اثر سير و شامپوی سير در کاهش ريزش مو وجود دارد کذب محض است.

حنا يک رنگ موی طبيعی بوده و عوارض رنگ موهای شيميايی را ندارد. چون حنا موجب تشکيل يک غلاف نازک از رنگ به دور ساقه مو می گردد لذا ظاهراً مو را ضخيم تر کرده و يک حس تقويت مو در شخص بوجودمی آورد ولی در حقيقت حنا نقشی در رشد مو و تقويت آن نداشته و صرفاً يک رنگ مو می باشد.

کتيرا نرم کننده خوبی برای مو بوده و اثرات مضر نرم کننده های شيميايی را ندارد ولی نقشی در تقويت و رشد مو ندارد.

شامپو و مواد موجود در آن برای مدت کوتاهی روی پوست سر باقی مانده و لذا جذب پوستی ملکول های موجود در آن بسيار ناچيز می باشد. از طرف ديگر پروتئين و ويتامين ها ملکول های بزرگی بوده و از طريق پوست جذب نمی شوند. بدلايل فوق شامپو هيچ اثری در رشد مو نداشته و فقط جنبه پاک کننده دارد. البته توصيه می شود که با توجه به نوع مو (خشک، چرب،معمولی، شوره دارو غيره) شامپوی مناسب استفاده شود تا آسيبی به موها وارد نيايد ولی در هرحال شامپو باعث تقويت رشد مو نمی گردد و صرفاً مو را تميز می کند.

در جريان رنگ کردن مو با فرآورده های شيميايی آسيب هايی به ساقه مو وارد شده که در درازمدت موجب ريزش مو می گردد. رنگ موهای طبيعی مثل حنا اين اثر مضر را ندارند. در هر حال هيچکدام از انواع رنگ مو (طبيعی يا شيميايی) اثری در تقويت رشد مو نداشته و موجب استحکام آن هم نمی گردند.

ويتامين و پروتئين از راه جريان خون به ريشه مو می رسد و از طريق ساقه مو و پوست جذب نمی شود لذا ويتامينه و پروتئينه کردن مو کار بی معنی و غير سودمندی بوده و فقط موجب اتلاف وقت و هزينه فرد می گردد و غالباً برای موها مضر هم می باشد.

در قديم مواد پاک کننده کم بوده و مردم فقط از صابون های دست ساز و سنتی (معروف به صابون مراغه) استفاده می کردند. چون اين صابون ها دست ساز هستند لذا ميزان اسيديته و مواد موجود در اين صابون ها از استاندارد و کنترل کيفی برخوردار نيست و بنابراين در حال حاضر که مواد شوينده جديد، با کيفيت و دارای استاندارد در دسترس می باشند صلاح نيست که از صابون مراغه (که اکثراً در شرايط غير بهداشتی ساخته می شوند) استفاده شود. در هر حال بايستی گفت که هيچ شوينده ای اعم از صابون مراغه، صابون و شامپوهای جديد (که باکيفيت و استاندارد هستند) تأثيری در رشد و تقويت مو ندارند.

اين موضوع صحت ندارد. البته پوست بدون مو بتدريج مقداری از رگهای خونی اش را از دست داده و لذا نازک و براق می شود ولی اين تغييرات ثانويه به از دست دادن موها بوده نه اينکه عامل بروز آن باشند. بدين ترتيب که فوليکول های مو چون دارای متابوليسم بسيار بالايی هستند لذا خون رسانی خوبی داشته و هر جا که تعداد فوليکول های مو زياد باشد تعداد رگهای خونی هم زياد خواهد بود و متعاقباً با از دست رفتن موها (مثلاً در طاسی با طرح مردانه) تعداد رگهای خونی هم کاهش می يابد. شاهد اين مدعا اين است که مشاهده شده درصورت پيوند مو در بافت اسکار ( جوشگاه محل خوب شدن زخم ) که رگهای خونی آن خيلی کم هستند و هم زمان با رشد موهای پيوند زده شده تعداد رگهای خونی نيز افزايش پيدا می کنند.

در عکس هايی که از مناطق طاس گرفته اند منافذ پوست بصورت مملو از چربی و بدون مو مشاهده شده و لذا اينطور تصور می شود که انسداد منفذ با چربی موجب ريزش مو شده است. اگر اين موضوع صحت داشت بايستی طاسی با طرح مردانه در خانم ها نيز با همان شدت آقايان ديده می شد در حاليکه اينطور نيست. از طرف ديگر در صورت صحيح بودن اين ادعا پس چرا طاسی با طرح مردانه در مناطق حاشيه ای سر (که به همان ميزان جلوی سر دارای چربی هستند) مشاهده نمی شود؟ حقيقت اين است که چربی سر از همان منفذی از پوست خارج می شود که مو از آن بيرون می آيد و در صورت وجود مو اين چربی موجب چرب شدن ساقه مو می شود ولی اگر مو بريزد چون چربی همچنان ترشح می شود لذا مقداری از آن در دهانه منفذ گير کرده و لذا تصوير منفذ مملو از چربی را بوجود می آورد.

اغلب افراد اعتقاد دارند که پوشيدن مداوم کلاه باعث ريزش مو شده چون هوا به موها نمی رسد. حقيقت اين است که موها اکسيژن و مواد مغذی را از طريق جريان خون دريافت می کنند نه از راه هوای اطراف خود و لذا صرف پوشيدن کلاه موجب ريزش موها نمی شود مگر اينکه کلاه دارای فشار شديد و مداوم بر پوست بوده و به اصطلاح موها در اثر وجود کلاه (يا هر چيز ديگری مثل کلاه گيس) بطور دائم کشيده شوند. بدين حالت ريزش موی ناشی از کشش مو گفته شده و با طاسی با طرح مردانه فرق می کند.

داروها و وسايل زيادی با اين ادعا و بصورت وسيعی در دنيا فروخته می شوند ولی عمدتاً پايه و اساس علمی نداشته و بی اثر هستند. انواع لوسيون ها با فرمول های ناشناخته و بعضاً اسرارآميز و انواع شانه ها و برس های مغناطيسی و الکتريکی (و در سال های اخير ليزری) در اين زمينه در بازار وجود داشته که سود هنگفتی را نصيب فروشندگان آن می نمايد ولی فقط دو داروی شناخته شده و دارای تأييديه FDA آمريکا در اين زمينه موجود بوده که عبارتند از محلول موضعی ماينوکسيديل (Minoxidil) و قرص خوراکی فيناسترايد (Finasteride) و در مورد اين دو دارو هم بايد گفت که هميشه اثر مفيد بر طاسی با طرح مردانه ندارند.

هرگونه دستکاری کردن بيش از حد مو منجمله شانه و برس زدن زياد بالقوه آسيب رسان بوده و در دراز مدت موجب ريزش مو می شود.

با تراشيدن يا کوتاه کردن مو، ساقه مو که يک جسم مرده و بی جان است تحت تأثير قرار گرفته و اين کارها اثری بر روی ريشه مو (که بخش کنترل کننده رشد و ساير مشخصات مو است) ندارد.

کندن مو عادت بسيار بدی است که ممکن است منتهی به عفونت يا اسکار در محل گردد ولی اثری بر روی تعداد موهای سفيد ندارد و زياد شدن موهای سفيد بستگی به ژنتيک و عوامل بيشمار ديگر دارد.